OPISY WSZYSTKICH OBIEKTÓW - KLIKNIJ TUTAJ
To zabytkowa kamienica z tysiąc pięćset dwudziestego trzeciego roku. Ulokowana jest w zachodniej części miasta, przy ulicy Węgierskiej. Przy wjeździe do Biecza od strony zachodniej wita nas wraz z okazałą basztą. Część budynku znajduje się poniżej poziomu ulicy. Dzieje się tak dlatego, że miasto położone jest na wzniesieniu. W Domu z Basztą obecnie znajduje się jeden z oddziałów Muzeum Ziemi Bieckiej.
Dom z Basztą to piętrowy budynek na planie trapezu. Boki zachodni, północny i wschodni są długie na piętnaście metrów, a południowy na siedemnaście. Bok północny biegnie równolegle do ulicy.
Budynek jest murowany, tynkowany na kremowo. Jest to bardzo jasny odcień koloru żółtego. Nakryty został wklęsłym dachem.Oznacza to, że jego połacie nachylone są do wewnątrz budynku. Zwieńczeniem elewacji jest attyka. Ma ona postać około metrowych murowanych prostopadłościanów biegnących dookoła budynku.
Ściana północna ma cztery prostokątne okna oraz dwoje drzwi. Drzwi są masywne, drewniane z żelaznymi okuciami. Pierwsze od lewej prowadzą do muzeum. Nad nimi zawieszono latarnię oraz metalowy napis MUZEUM. Drugie drzwi są nieużywane. Pod górną krawędzią ściany biegnie rząd czterech blend. Blenda to wnęka w ścianie w kształcie okna. Wypełniona jest kamieniem o kremowym kolorze. Pierwszą od prawej strony zdobi tarcza niedziałającego zegara.
Ściana zachodnia. Na ścianie umieszczono sześć prostokątnych okien. Składają się one z dwóch skrzydeł. Otaczają je kamienne obramowania. Po prawej stronie ściany znajduje się wnęka balkonowa zakończona u góry półkoliście. Wnęka jest długa na kilka metrów i ozdobiona drewnianą balustradą. Pod nią znajduje się brama wjazdowa z metalowych prętów. Prowadzi do sieni. Jest to wysoki korytarz z półkolistym sklepieniem. Prowadzi przez cały budynek. Wylot sieni mieści się w ścianie wschodniej.
Pod górną krawędzią ściany umieszczono rząd siedmiu blend. Biegną one na tej samej wysokości co na ścianie północnej. W pierwszej od lewej wisi tarcza niedziałającego zegara. Pod nimi ozdobny fryz. Jest to kilkudziesięciocentymetrowy pas wypełniony białym wzorem z liści i łodyg. Wykonany został techniką sgraffito. To sposób tworzenia wzorów na tynku. Wzory powstają poprzez nakładanie i zeskrobywanie kolejnych warstw tynku o różnych kolorach.
Ścianę południową zdobi sześć prostokątnych okien z kamiennym obramowaniem oraz balkon z drzwiami.
Ściana wschodnia. W lewym górnym rogu umieszczono dwa prostokątne okna na pierwszym piętrze. W przyziemiu na prawo od wylotu bramy są drzwi do piwnicy.
Naroża budynku zachodnio-północne i północno-wschodnie wzmocnione są przyporami. To pionowe filary dostawione do ściany budowli.
Do rogu ściany południowej i zachodniej przylega czternastowieczna baszta obronna. Zwana jest rajcowską lub radziecką. Ma kształt walca. Zbudowano ją z szarych i beżowych nieregularnych kamieni. Jedynie u góry jest pas ceglany, a część tuż pod hełmem otynkowano na kremowo. Jej średnica ma około dziewięciu metrów długości. Wysokość baszty - około dwudziestu dziewięciu metrów. Baszta wzmocniona jest przyporą. W jej ścianach znajduje się dużo małych, zakratowanych otworów strzelniczych. Na jej szczycie umieszczono blaszany hełm w kształcie stożka. Ma kolor zielony.
Baszta połączona jest z murami obronnymi. Chroniły one średniowieczny Biecz przed atakami z zewnątrz. W szesnastym i siedemnastym wieku w Domu z Basztą mieściła się pierwsza na Podkarpaciu apteka. Została założona przez Marcina Bariana Rokickiego - aptekarza, rajcy i burmistrza Biecza.
Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.
Kromerówka w Bieczu
Kromerówka to wolnostojąca jednopiętrowa kamienica z tysiąc pięćset dziewiętnastego roku. Otynkowano ją na kremowo, czyli jasnożółto. Zbudowana została na planie zbliżonym do kwadratu. Jej boki mają długość około jedenastu metrów. Całość pokrywa czterospadowy dach kryty pomarańczową dachówką ceramiczną.
Wszystkie okna w budynku są prostokątne i zakratowane. W oknach zastosowano metodę zdobniczą zwaną gomółkami. Gomółki to szklane kółka o średnicy kilku centymetrów, obramowane ołowianymi ramkami. Wypełniają one całą powierzchnię okna.
Wejście do budynku znajduje się od strony północnej. Prowadzą do niego trzy stopnie. Drzwi są drewniane, zwieńczone półkoliście. Nad nimi umieszczono napis MUZEUM. Po prawej stronie od napisu wisi mała latarnia. Po obu stronach wejścia znajdują się zakratowane okna. Na pierwszym piętrze znajdują się dwa okna.
Na ścianie zachodniej umieszczono jedno okno na dole oraz trzy na górze. Otaczają je kamienne obramowania z ornamentem roślinnym.
Na ścianie wschodniej utworzono dwie płyciny. Płycina to płytka wnęka. Rozciągają się one na niemal całą wysokość i długość ściany.
Na ścianie południowej umieszczono okno i dwoje drzwi na parterze oraz dwa okna na piętrze.
Kromerówka jest oddziałem Muzeum Ziemi Bieckiej. Przedstawia historię Biecza i jego mieszkańców. Część ekspozycji poświęcono Marcinowi Kromerowi i Wacławowi Potockiemu - dwóm ważnym osobom związanym z miastem.
Dzwon Urban
Dzwon Urban pochodzi z tysiąc trzysta osiemdziesiątego drugiego roku. Zaliczany jest do najstarszych w Europie. Posklejany jest z kilkudziesięciu mniejszych fragmentów. Jego powierzchnię pokrywa wiele pęknięć, rys oraz dziur. Jedna z nich jest wyjątkowo duża i ma postrzępione krawędzie.
Dzwon w kształcie odwróconego kielicha ma kolor grafitowy. Jego wysokość to sto dwanaście centymetrów, a średnica w najszerszym miejscu u podstawy - sto dwadzieścia centymetrów. Grubość dzwonu wynosi około czterech centymetrów. Został odlany z brązu czyli stopu miedzi i cyny. Niegdyś ważył około jednej tony. Obecnie w wyniku uszkodzeń brakuje około jednej czwartej dzwonu. Składa się on z korony, czapy, płaszcza, wieńca i krawędzi dolnej.
Z górnej części dzwonu wyrasta korona. To cztery biegnące pionowo, a następnie krzyżujące się pod kątem prostym pręty. Czapa to górna część, która zasklepia dzwon. Płaszcz to główna część dzwonu. W dolnej części zwanej wieńcem dzwon się lekko rozszerza. Jego dolna krawędź jest zaokrąglona.
Pomiędzy czapą a płaszczem dookoła instrumentu umieszczono wypukłe cyfry rzymskie. To data powstania dzwonu: ANNO.DOMINI.MILLESIMO.CCC.LXXXII. W połowie płaszcza dookoła dzwonu biegnie rzeźbione zdobienie, tak zwany fryz. To dwie równoległe proste linie. Pomiędzy nimi biegnie falująca gałązka z listkami. Nad fryzem dookoła dzwonu umieszczono trzy miniaturowe sceny ukrzyżowania. Na krzyżu rozpięty jest Chrystus, a po obydwu jego stronach stoją dwie postacie.
Dzwon Urban prezentuje wysoką klasę średniowiecznego ludwisarstwa. Prawdopodobnie został odlany w ludwisarni rodziny Gallów w Nowej Spiskiej Wsi. Ludwisarnia to zakład rzemieślniczy, w którym odlewano przedmioty z brązu, spiżu, mosiądzu i miedzi. Najczęściej były to dzwony, lufy do dział, posągi oraz przedmioty codziennego użytku na przykład świeczniki.
Dzwon pierwotnie zawieszony był na dzwonnicy przy kościele pod wezwaniem Bożego Ciała w Bieczu. Obecnie znajduje się w Kromerówce, jednym z oddziałów Muzeum Ziemi Bieckiej. Ma ponad sześćset lat i był świadkiem najważniejszych dla miasta wydarzeń.
Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.
Dawna synagoga, obecnie Urząd Miasta Biecz
Po południowej stronie rynku pod numerem dwadzieścia stoi dawna synagoga Szul. Zbudowano ją na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Obecnie znajduje się w niej Urząd Miasta.
To jednopiętrowy budynek, pomalowany na kolor różowy, kryty blachą. Jego wymiary to czternaście na dziesięć metrów. Do trzech stron budynku przylegają kamienice.
W ścianie frontowej okna i drzwi zwieńczone są półkoliście. Na parterze znajdują się trzy okna i dwoje drzwi, na pierwszym piętrze pięć okien. Górne części okien i drzwi okalają półkoliste obramowania. To wypukłe opaski wykonane z cementu, a pomalowane na biało. Na środku opasek wstawiono cementową ozdobę w kształcie rombu. To tak zwany zwornik.
Dwoje drewnianych drzwi umieszczono obok siebie po prawej stronie budynku. Obecnie używane są drzwi od strony prawej.
Parter i piętro oddzielone są białym gzymsem. To pozioma listwa wystająca nieco przed budynek. Między oknami na parterze przytwierdzono czarną tablicę w złotej ramce i ze złotymi napisami. Od góry umieszczono Gwiazdę Dawida, jeden z symboli państwa Izrael. Gwiazda Dawida składa się z dwóch zachodzących na siebie trójkątów równoramiennych. Po prawej i lewej stronie gwiazdy znajdują się dwa wierzchołki trójkątów, a na górze i dole po jednym.
Pod nią napis wielkimi literami napis IN MEMORIAM co z łaciny oznacza „ku pamięci”. Dalej naniesiono tekst: Dla upamiętnienia tragedii żydowskich dzieci, kobiet i mężczyzn z Biecza i okolic okrutnie prześladowanych i wymordowanych przez hitlerowskich oprawców w latach tysiąc dziewięćset trzydzieści dziewięć - tysiąc dziewięćset czterdzieści pięć. Towarzystwo Żydów z Biecza w Nowym Jorku, tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt osiem. Pod tym napisem umieszczono poziomo drut kolczasty, a następnie tekst w języku angielskim.
Między drzwiami znajdują się od góry: Godło Polski, Herb Biecza oraz trzy czerwone tablice z białymi napisami: Rada Miejska w Bieczu, Urząd Miejski w Bieczu, Biblioteka Biecz. Dwoje drzwi znajdują się obok siebie, ponieważ kiedyś stanowiły osobne wejścia dla mężczyzn i kobiet. Drzwiami po prawej stronie kobiety zmierzały na modlitwy do sali na piętrze. Drzwi po lewej stronie prowadziły do sali modlitw dla mężczyzn znajdującej się na parterze.
W gotyckich piwnicach dawnej synagogi znajduje się wystawa stała pod nazwą „Żydzi Biecza. Historia i zagłada”. W oknach budynku odbija się niebo oraz renesansowa wieża ratuszowa znajdująca się na środku rynku.
Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.
Kościół świętej Anny leży we wschodniej części miasta, poza murami średniowiecznymi. Jest częścią klasztoru ojców Franciszkanów Reformatów w Bieczu. Został wzniesiony w latach tysiąc sześćset czterdzieści pięć do tysiąc sześćset sześćdziesiąt trzy. To prosta i harmonijna budowla. Murowana, otynkowana na kremowo czyli jasnożółto. Świątynia ma długość trzydzieści siedem i pół metra, szerokość czternaście i pół metra, a wysokość w najwyższym miejscu - dziewięć i pół metra. Od strony zachodniej zaczyna się przedsionek zwany kruchtą, następnie ciągnie się nawa główna i prezbiterium. Kończy ono świątynię od strony wschodniej. Do północnej ściany prezbiterium przylega kaplica. Nawa kościoła oraz prezbiterium zbudowane są na planie prostokąta. Prezbiterium jest węższe i niższe od nawy. Nawę z zewnątrz zdobią wysokie pilastry. To płaskie filary, nieznacznie wystające przed powierzchnię ściany. Nawę i prezbiterium pokrywają dwuspadowe dachy kryte czerwoną dachówką. Środek dachu nad prezbiterium zdobi wieżyczka, kryta blachą miedzianą. Kruchtę pokrywa wielospadowy dach. Główne wejście do świątyni znajduje się od strony zachodniej i prowadzi przez kruchtę. To budynek na planie kwadratu o ściętych narożach. Drzwi wejściowe są drewniane, dwuskrzydłowe, zdobione płaskorzeźbionymi aniołami i kwiatami. Po obu stronach są dodatkowe dwa wejścia. Nad kruchtą znajduje się wysokie okno zwieńczone półkoliście. Zainstalowano w nim witraż przedstawiający świętą Annę trzymającą na rękach małą Maryję. Zwieńczenie fasady jest trójkątne. Umieszczono na nim jedną płycinę na górze i cztery poniżej. Płycina to płytka prostokątna wnęka zwieńczona półkoliście. Na białym tle płycin wykonano brązowe malowidła ukazujące świętą Annę, Matkę Boską z dzieciątkiem Jezus, świętych Franciszka i Antoniego oraz znak franciszkański. To dwie krzyżujące się ręce. Jedna jest w habicie i symbolizuje zakonników, a druga bez odzienia - to ręka Chrystusa. W dłoniach obu rąk widnieją rany. Nad rękami umieszczono krzyż.
Od strony północnej ściana nawy ozdobiona jest czterema oknami. Zamontowano w nich witraże ukazujące krzyż.
Północna ściana prezbiterium ozdobiona jest trzema prostokątnymi oknami zwieńczonymi półkoliście. Do ściany przylega kaplica. To budynek na planie prostokąta, który zdobią trzy niewielkie półkoliste okna.
Od strony wschodniej jest prezbiterium. W jego ścianie znajduje się wysokie okno z witrażem ukazującym krzyż. W trójkątnym zwieńczeniu umieszczono prostokątną płycinę z malowidłem. Nagi Chrystus osuwa się z krzyża - jedynie jego lewa ręka jest przymocowana do krzyża. Święty Franciszek stoi pod krzyżem w brązowym habicie. Wyciąga ręce w stronę Jezusa.
Do południowej ściany świątyni przylega klasztor. To prostokątny, długi, biały budynek.
Kościół pod wezwaniem świętej Anny w Bieczu – wnętrze
Kościół pod wezwaniem świętej Anny wchodzi w skład zespołu kościelno-klasztornego ojców Franciszkanów. Zespół ten należy do pierwszych klasztorów reformackich powstałych na ziemiach polskich. Wnętrze kościoła jest jasne. Światło dzienne wpada przez okna w ścianach zachodniej, północnej i południowej. Ściany pomalowano na kolor jasnozielony. Wystrój wnętrza jest późnobarokowy, w większości z połowy osiemnastego wieku.
Świątynia ma długość trzydzieści siedem i pół metra, szerokość czternaście i pół metra, a wysokość w najwyższym miejscu - dziewięć i pół metra. Kościół składa się z jednej nawy oraz węższego i niższego prezbiterium. Zbudowano je na planie prostokąta. Prezbiterium usytuowane jest od strony wschodniej. Od strony zachodniej, tuż nad wejściem głównym, umieszczono chór muzyczny z organami. W północnej i południowej ścianie nawy znajdują się symetrycznie po trzy wnęki. Umieszczono w nich cztery ołtarze boczne i dwa konfesjonały.
Świątynia posiada sklepienie tak zwane kolebkowe. Oznacza to, że jest ono wygięte jak leżąca połowa walca. Poza tym jest to sklepienie kolebkowe z lunetami. Lunety to dodatkowe zagłębienia w sklepieniu. Mają one kształt zbliżony do trójkąta. Jego wierzchołek znajduje się na środku sklepienia. Wnęki lunet biegną symetrycznie na prawo i na lewo od środka.
Podłogę kościoła pokrywają kwadratowe płytki z marmuru w kolorze czerwonym, czarnym i kremowym. Środkiem nawy biegnie przejście. Na prawo i na lewo od przejścia stoją rzędy ławek.
Między nawą główną a prezbiterium jest tak zwana ściana tęczowa. W niej znajduje się ogromny otwór - przejście do prezbiterium. Zajmuje on niemal całą wysokość i szerokość ściany. Jego górna krawędź jest zaokrąglona półkoliście. Dlatego sama ściana ma kształt łuku o szerokości dwa i pół metra. Górną część łuku ściany tęczowej pokrywają malowidła. W dolnej części ściany, na prawo i na lewo do otworu, stoją ołtarze boczne.
Malowidło na ścianie tęczowej przedstawia Chrystusa i Boga Ojca na niebiańskich tronach w otoczeniu świętych. W centralnym miejscu Jezus siedzi pośród chmur. Opiera bose stopy o kulę ziemską. Nosi biało-czerwoną szatę. Lewą ręką obejmuje drewniany krzyż. W prawej trzyma berło. Przy lewym boku Chrystusa zasiada Bóg Ojciec z siwą brodą w biało-złotej szacie. Nad nimi Duch Święty w postaci białej gołębicy.
Poniżej, po obu stronach anioły oraz święci wpatrujący się w Chrystusa i Boga Ojca. Po naszej lewej - anioł, Najświętsza Maria Panna ubraną w białą suknię i niebieski płaszcz, święty Dominik w białym habicie i niebieskim płaszczu. Po naszej prawej - anioł, święty Józef w niebieskiej szacie i pomarańczowym płaszczu oraz święty Franciszek w brązowym habicie.
Na lewo od przejścia do prezbiterium stoi ołtarz z szesnastowieczną figurą Matki Bożej. Nosi ona złotą koronę i suknię, w prawej ręce trzyma berło. Na lewej ręce trzyma dzieciątko Jezus w złotej sukni. Matka Boża stoi na wężu, który oplata kulę ziemską. W zwieńczeniu nastawy ołtarza obraz świętego Michała Archanioła. To młody mężczyzna w zbroi ze skrzydłami. Mieczem przebija leżącego pod jego nogami diabła w postaci mężczyzny.
Na prawo od przejścia stoi ołtarz boczny poświęcony świętemu Józefowi. W nim pomalowana na złoto figura Serce Pana Jezusa. Jezus nosi złotą suknię. Przepasany jest czerwoną szatą spływającą do kolan. Na klatce piersiowej Chrystusa znajduje się wyrzeźbione, czerwone serce. Jezus wskazuje na nie palcem lewej dłoni. Prawą dłoń opuszcza w dół. W zwieńczeniu nastawy ołtarza obraz przedstawiający świętego Jana Chrzciciela. To mężczyzna odziany w czarną szatę. Trzyma w ręku baranka.
Prezbiterium i ołtarz główny
W prezbiterium znajduje się drewniany ołtarz główny. Przestrzeń za ołtarzem nazywana jest chórem zakonnym. Miejsce to służy zakonnikom do modlitw i nabożeństw bez udziału świeckich wiernych. Ołtarz poświęcony jest Annie, patronce kościoła. Centralnym punktem nastawy ołtarza jest malowana i rzeźbiona scena Ukrzyżowania. To drewniana rzeźba Chrystusa na krzyżu na tle obrazu. Namalowano na nim Matkę Boską Bolesną i świętego Jana Apostoła.
Nad nim obraz świętej Anny nauczającej Maryję. Po bokach witraże ze świętym Franciszkiem po lewej i świętym Antonim po prawej. Pod witrażami dwoje drzwi wiodących do chóru zakonnego. Namalowano na nich po lewej Dawida grającego na harfie, po prawej faryzeusza z celnikiem.
Ołtarze boczne we wnękach
W północnej i południowej stronie nawy znajdują się po trzy wnęki. W pierwszych wnękach od strony prezbiterium umieszczono drewniane konfesjonały. W pozostałych - ołtarze zbudowane z drewna, pomalowane na ciemnobrązowy kolor. Nad wnękami duże okna z witrażami w niebieskie krzyże na białym tle.
W północnej ścianie nawy pierwszy ołtarz od prezbiterium zawiera obraz świętego Antoniego z Padwy w brązowym habicie z kapturem. Klęczy on przed dzieciątkiem Jezus i wyciąga do niego ręce. W zwieńczeniu nastawy zniszczony, nieczytelny obraz świętej Barbary.
W kolejnej wnęce ołtarz z obrazem świętej Anny. Nosi ona czerwona suknię, niebieski płaszcz i chustę okrywającą głowę. Na jej kolanach stoi dzieciątko Jezus otulone białą tkaniną. Maria siedzi po lewej stronie Anny. Nosi zieloną suknię, brązowy płaszcz i chustę na głowie. W rękach trzyma winogrona, po które sięga dzieciątko. W zwieńczeniu nastawy obraz przedstawiający świętego Joachima trzymającego dzieciątko.
W południowej ścianie nawy pierwszy ołtarz od prezbiterium poświęcony jest świętemu Franciszkowi z Asyżu. Na obrazie święty w brązowym habicie osuwa się na ziemię. Prawą ręką wspiera się na skale. Na jego twarzy maluje się smutek i ból.
W zwieńczeniu nieczytelny obraz świętej Zofii.
Drugi ołtarz poświęcony jest świętemu Piotrowi z Alkantary. Święty w brązowym habicie wyciąga w górę ręce i wznosi się do nieba. W zwieńczeniu nastawy święty Wojciech. To starszy mężczyzna z siwą brodą, w czerwonej czapce biskupiej zakończonej w szpic oraz srebrnej zbroi.
Ołtarz główny w kościele świętej Anny w Bieczu
Ołtarz główny poświęcony jest Annie, patronce kościoła. Wykonano go w całości z drewna. Składa się z blatu stołu ołtarzowego zwanego mensą; tabernakulum, czyli zdobionej szafki na hostie; nastawy ołtarzowej, czyli ozdobnej konstrukcji ustawionej za stołem. Jest wysoki na około osiem metrów i szeroki na około sześć i pół metra. Nastawa ołtarzowa jest proporcjonalna i symetryczna. Drewno w większości pomalowano na granatowo. Zdobienia - na kremowo.
Nastawa zawiera rzeźbę Chrystusa na krzyżu, dwa obrazy, dwa witraże, dwie kolumny, dwa płaskie filary i dwoje drzwi pokrytych polichromią. Mensa znajduje się w centrum prezbiterium. Na jej środku stoi tabernakulum.
Po prawej i po lewej stronie mensy umieszczono dwoje drzwi do chóru zakonnego. Namalowano na nich sceny. Na lewych Dawida grającego na harfie, na prawych - faryzeusza z celnikiem.
W centralnej części nastawy umieszczono drewnianą rzeźbę między kolumnami i filarami. Przedstawia ona Chrystusa na krzyżu na tle obrazu. Namalowano na nim Matkę Boską Bolesną i świętego Jana Apostoła stojących pod krzyżem.
Ciało Chrystusa jest blade, wychudzone i nagie. Jedynie biodra osłania biała tkanina. Na klatce piersiowej wyraźnie rysują się żebra. Na rozciągniętych rękach zaznaczają się linie naprężonych mięśni i ścięgien. Prawa i lewa dłoń zostały przybite gwoździami do poziomej belki krzyża. Stopy przybito do pionowej belki gwoździami. Z ran wypływa krew. Głowa Mesjasza jest lekko przechylona w stronę prawego ramienia, tym samym w stronę Matki Boskiej. Rzeźbione pukle długich włosów i brody mają kolor czarny. Głowę rani złocona korona cierniowa. Chrystus patrzy w górę. Na jego twarzy maluje się cierpienie.
Matka Boska nosi czerwoną suknię. Jej plecy i głowę okrywa niebieska chusta i płaszcz. Twarz okalają pukle brązowych włosów. Ręce trzyma złożone na wysokości serca. Jej smutna twarz jest blada.
Święty Jan Apostoł stoi po lewej stronie Chrystusa. Zwrócony jest do nas lewym bokiem. Nosi zieloną szatę oraz czerwony płaszcz.
Nad krzyżem kłębią się różowe chmury. Obraz umieszczony został w kremowo -niebieskiej ramie zwieńczonej półkoliście.
Obydwa boki nastawy zdobią barwne witraże. Na witrażu po lewej przedstawiono świętego Franciszka, po prawej - świętego Antoniego z Padwy. Święty Franciszek klęczy przed Chrystusem w czerwonej szacie. Chrystus wznosi się do nieba na niebieskich skrzydłach. Święty Antoni klęczy zwrócony w nasze lewo przed Dzieciątkiem Jezus stojącym na błękitnym obłoku. Nosi brązowy habit. Pod postaciami świętych zielenią się liście. Pośród nich na wstęgach znajdują się napisy z ich imionami. Witraże wykonała znana firma Żeleńskich w Krakowie w tysiąc dziewięćset ósmym roku według projektu Stanisława Matejki, bratanka Jana Matejki.
W zwieńczeniu nastawy umieszczono obraz ukazujący świętą Annę, Marię jako dziewczynkę oraz świętego Joachima. Anna siedzi na wprost nas, na krześle przy stole. Nosi zieloną suknię i pomarańczowy płaszcz oraz sandały z rzemykami. Maria w białej sukience siedzi przytulona do niej. Czyta książkę rozłożoną na kolanach Anny. Wokół głów Anny i Marii rozświetlone nimby. To otoczki, które malowane są wokół głów postaci boskich lub świętych. Zza oparcia krzesła wyłania się od ramion w górę stojący święty Joachim z długą siwą brodą. W głębi - okno z widokiem na niebo i drzewa.
Nad obrazem, sam szczyt nastawy wieńczy rzeźba Ducha Świętego w postaci białej gołębicy otoczonej złotymi promieniami.
Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.
Kolegiata w Bieczu należy do najcenniejszych zabytków architektury sakralnej w Polsce. Usytuowana jest w centrum Biecza. To duża świątynia zbudowana z czerwonej cegły i kamiennych bloków. Kryta jest blachą. Najstarsze fragmenty kościoła pochodzą z połowy piętnastego wieku. W kolejnych wiekach dokonywano rozbudowy. Świątynia ma długość prawie pięćdziesięciu metrów, szerokość prawie trzydziestu, a wysokość w najwyższym miejscu - osiemnastu metrów. Od strony zachodniej zaczyna się nawa główna z przylegającymi do niej równolegle nawami bocznymi. Przy każdej z naw bocznych znajdują się po cztery kaplice. Dalej, w stronę wschodnią ciągnie się prezbiterium długie na dziewiętnaście metrów, szerokie na dziesięć metrów i wysokie na piętnaście metrów. Zakrystia i skarbiec przylegają do północnej ściany prezbiterium. Od strony wschodniej prezbiterium zamyka absyda. Jest to pomieszczenie zakończone trójbocznie dostawione do prezbiterium i otwarte do jego wnętrza. Okna świątyni są wysokie i wąskie, zakończone ostrym łukiem, czyli podobnym do grotu strzały. Wyjątek stanowi okno w ścianie zachodniej, frontowej zwieńczone półkoliście. Budowlę pokrywa dach z miedzianej blachy. Nad nawami dach jest dwuspadowy. Oznacza to, że od górnej krawędzi połacie dachu opadają na dwie strony. Dach wieńczy wieżyczka zakończona kopułą ustawiona na środku budynku. Prezbiterium nakryte jest osobnym, dwuspadowym dachem. Absyda - dachem składającym się z trzech części. Zakrystia, skarbiec oraz kaplice posiadają jednospadowy dach. Blacha miedziana dachu nad nawami i kaplicami ma kolor zielony, a nad prezbiterium i zakrystią ciemnobrązowy.
W ścianie zachodniej znajdują się główne drzwi wejściowe, a nad nimi duże okno. Dwuskrzydłowe drzwi otacza kamienny, gotycki portal. Jest on zakończony ostrym łukiem. Okno podzielono kamiennymi listwami na dwadzieścia osiem prostokątów. Zwieńczenie ściany jest trójkątne. Udekorowane zostało dziesięcioma blendami ułożonymi w jednym rzędzie. Blenda to wnęka w ścianie w kształcie okna. Wypełniona jest kamieniem o kremowym kolorze. Na górnej krawędzi zachodniej ściany ustawiono prostokątne słupy z cegły. Ozdobione są sterczynami czyli smukłymi wieżyczkami.
W północnej ścianie świątyni znajduje się dwoje drzwi otoczone kamiennymi portalami, siedem okien oraz dwie przypory. Przypora to pionowy filar dostawiony do ściany budowli, by ją wzmocnić. Szersze drzwi są obecnie używanym wejściem do kościoła. Prowadzą do nawy bocznej. Nad wejściem namalowano wizerunek Matki Bożej z dzieciątkiem.
Strona wschodnia:
Na ścianach absydy umieszczono dwie blendy wysokie na dziewięć metrów i szerokie na dwa metry. Na ścianach świątyni od strony wschodniej ułożono wzory. Powstały poprzez umieszczenie czarnych cegieł pośród pomarańczowych. Czarne cegły tworzą wzór w kształcie rombów. Czarny kolor bierze się stąd, że cegła jest mocno wypalona. Taką cegłę nazywamy zendrówką.
Południową ścianę świątyni zdobi trzynaście okien oraz drzwi do nawy bocznej. Drzwi osadzono w kamiennym portalu zakończonym półkoliście. Są dwuskrzydłowe, drewniane. Okute metalowymi ozdobami w kształcie rombów oraz półkoli.
Kolegiata w Bieczu – wnętrze
Kolegiata w Bieczu i jej bogate wyposażenie są nierozerwalnie związane z dziejami miasta i życiem jego mieszkańców. Na wyposażenie wnętrza złożyły się trzy epoki: gotyk, renesans i barok. Wnętrze Kolegiaty jest przestronne i jasne. Ściany są otynkowane, pomalowane na biało. Świątynia ma długość prawie pięćdziesięciu metrów, szerokość prawie trzydziestu, a wysokość w najwyższym miejscu - osiemnastu metrów. Składa się z nawy głównej, dwóch naw bocznych, ośmiu kaplic oraz prezbiterium, dawnego skarbca i zakrystii.
Po prawej i lewej stronie od nawy głównej ciągną się nawy boczne. W nawach bocznych znajdują się wejścia do kaplic, po cztery z każdej strony.
Nawa główna
Nawa główna posiada tak zwane sklepienie sieciowe. Jest ono wygięte w łuk. Wzmacniają je kamienne żebra. To krzyżujące się wypukłe pasy. Całość konstrukcji podtrzymuje osiem potężnych filarów z cegły pokrytej okładziną kamienną. Oddzielają nawę główną od bocznych, po cztery z każdej strony. Są wysokie na około osiemnaście metrów.
Chór muzyczny z organami
Nad głównym wejściem od strony zachodniej znajduje się drewniany chór muzyczny z organami. Umieszczono go sześć metrów nad posadzką. Ma szerokość trzy metry. Organy składają się z dwóch części, tak zwanych szaf organowych. Łączy je pozioma belka. Na jej środku umieszczono figurę anioła trzymającego lutnię. Organy pochodzą z tysiąc osiemset dziewięćdziesiątego ósmego roku.
Drewniane stalle
Pod chórem, po obu stronach drzwi znajdują się drewniane stalle. Są to ławki bogato zdobione rzeźbiarsko i malarsko. Poprzedzielane są drewnianymi podłokietnikami na pojedyncze siedziska. Nad stallami znajduje się drewniany baldachim. Pochodzą z piętnastego i szesnastego wieku.
Ambona
Po południowej stronie nawy głównej, przed prezbiterium znajduje się siedemnastowieczna ambona. Jest ona dobudowana do filaru podtrzymującego sklepienie. Prowadzą do niej schody z ozdobną poręczą. Zbudowana jest z drewna. Zdobią ją niewielkie złocone figurki czterech ewangelistów, Michała Archanioła, aniołów oraz wzory kwiatowe.
Belka tęczowa
Nad wejściem do prezbiterium umieszczona została belka tęczowa z tysiąc czterysta osiemdziesiątego ósmego roku. Znajduje się na niej siedem figur: na środku Chrystus na krzyżu, po prawej święta Maria Magdalena, święty Jan i łotr na krzyżu, po lewej: Matka Boża, Longinus oraz łotr na krzyżu.
Prezbiterium
Prezbiterium jest długie na dziewiętnaście metrów, szerokie na dziesięć, a wysokie na piętnaście. Sklepienie pokrywają malowidła. Przedstawiają ponad dwadzieścia postaci historycznych związanych z Polską i Bieczem między innymi świętą Kingę, świętą Jadwigę i Władysława Jagiełło, biskupa Marcina Kromera. Ukazują symbole religijne, postaci aniołów oraz motywy roślinne. Malowidła są bardzo żywe dzięki zastosowaniu intensywnych kolorów czerwonego, granatowego, zielonego i żółtego. Polichromię wykonał Włodzimierz Tetmajer w tysiąc dziewięćset piątym roku.
Ołtarz główny
W centralnej części prezbiterium znajduje się monumentalny ołtarz główny. Wykonali go stolarze i rzeźbiarze bieccy na przełomie szesnastego i siedemnastego wieku. Nastawa w kolegiacie w Bieczu zawiera dziewiętnaście figur, dwanaście płaskorzeźb, jeden obraz, czworo drzwi pokrytych malowidłami i dziesięć kolumn. Jest monumentalna. Przykuwa uwagę ilością elementów i zdobień. Dominuje kolor złoty. Płaskorzeźby, figury i malowidła pokryto także kolorem zielonym, czerwonym i niebieskim.
Stalle w prezbiterium
Wzdłuż południowej i północnej ściany prezbiterium rozciągają się drewniane stalle z początku siedemnastego wieku. Ławki po stronie północnej są bogato zdobione rzeźbionymi postaciami ludzi, orłów i popiersiami koni. Od siedzisk w górę rozciągają się tak zwane zaplecki. To drewniane oparcia, z których wyrastają rzeźbione postaci świętych. Dominują kolory: złoty, srebrny, zielony, pomarańczowy. Po stronie południowej stalle ozdobione są rzeźbami czterech ewangelistów oraz świętych i Doktorów kościoła. Dominuje kolor złoty i zielony.
Nawy boczne
Nawy boczne są tej samej wysokości, co nawa główna. Są jednak o połowę węższe. Ściany wschodnie naw ozdobione są ołtarzami oraz pomnikami grobowymi.
Kaplice
W bocznych nawach znajdują się wejścia do kaplic. W każdej kaplicy umieszczono ołtarz oraz namalowany obraz stacji drogi krzyżowej. Okna w kaplicach wypełniają rozmaite witraże z postaciami świętych i motywy roślinne. Jedynie w kaplicy Kromerowskiej nie ma okna.
Na ścianie północnej, zaczynając od wejścia głównego znajdują się kaplice: Kromerowska, świętego Antoniego z Padwy, Matki Boskiej Gromnicznej oraz świętego Michała Archanioła i świętej Katarzyny. Na ścianie południowej, idąc od od wejścia głównego, znajdują się kaplice: świętego Józefa, świętej Tekli, świętego Jana Kantego oraz rodów Ligęzów, Bonarów i Wielopolskich.
Ołtarz główny w kolegiacie w Bieczu
Przy wschodniej ścianie prezbiterium znajduje się ołtarz główny. Wykonali go stolarze i rzeźbiarze bieccy na przełomie szesnastego i siedemnastego wieku. Składa się z blatu stołu ołtarzowego zwanego mensą; tabernakulum, czyli małej szafki; nastawy ołtarzowej, czyli ozdobnej konstrukcji ustawionej za stołem. Nastawa w kolegiacie w Bieczu zawiera dziewiętnaście figur, dwanaście płaskorzeźb, jeden obraz, czworo drzwi pokrytych malowidłami i dziesięć kolumn. Wykonano ją w całości z drewna. Jest monumentalna. Przykuwa uwagę ilością elementów i zdobień. Dominuje kolor złoty. Płaskorzeźby, figury i malowidła pokryto także kolorem zielonym, czerwonym i niebieskim.
Nastawa ołtarzowa jest proporcjonalna i symetryczna. Oznacza to, że zarówno po prawej jak i po lewej stronie od jej środka ułożono w ten sam sposób figury, płaskorzeźby, kolumny i malowidła. Nastawa u podstawy ma osiem i pół metra długości, jest wysoka na trzynaście metrów. Zwieńczenie nastawy jest trójkątne. Mensa znajduje się na środku. Na niej stoi tabernakulum. Po prawej i po lewej stronie mensy umieszczono dwoje drzwi. Namalowano na nich sceny. Po lewej: Zmartwychwstanie i Zwiastowanie, po prawej Świętą Rodzinę i Wniebowstąpienie. Drzwi rozdzielone są płaskorzeźbami pełniącymi funkcję kolumn. To figury pierwszych ludzi. Po lewej jest Adam, po prawej Ewa. Takie rzeźby-kolumny nazywamy atlantem i kariatydą. Nad drzwiami ulokowano płaskorzeźby. Po lewej: Ostatnią Wieczerzę i Chrzest Chrystusa, po prawej: Ofiarę Melchizedeka i Ofiarę Abrahama. Nad tabernakulum znajduje się centralny punkt nastawy z obrazem „Opłakiwanie Chrystusa”. Sześć płaczących osób pochyla się nad ciałem zdjętym z krzyża. W głębi wznoszą się zalesione pagórki. Obraz jest wysoki na trzy metry i szeroki na około dwa metry. Pochodzi z drugiej połowy szesnastego wieku. Autorstwo przypisywane jest artyście z kręgu Michała Anioła. Po prawej i lewej stronie obrazu ustawiono po dwie złocone kolumny. Między nimi znajdują się figury i płaskorzeźby. Po lewej figura świętego Piotra, nad nią płaskorzeźba popiersia proroka Jeremiasza. Po prawej figura świętego Pawła, nad nią płaskorzeźba popiersia proroka Izajasza. Na krańcach nastawy ulokowano figury ewangelistów: po lewej świętego Mateusza i Jana. Po prawej świętego Łukasza i Marka. Tę część nastawy wieńczy gzyms. To pozioma listwa wystająca nieco przed nastawę. Powyżej gzymsu zaczyna się trójkątne zwieńczenie nastawy. Na dole zdobi je płaskorzeźba ukazująca scenę Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny oraz jej wniebowzięcie. Po obydwu stronach płaskorzeźby umieszczono po dwie kolumny. Zostały pomalowane na biało i ozdobione szarymi nieregularnymi liniami. Naśladuje to wygląd marmuru. Pomiędzy kolumnami znajdują się rzeźby Doktorów Kościoła: świętego Grzegorza Wielkiego - papieża, świętego Augustyna, świętego Hieronima i świętego Ambrożego. Obok kolumn ustawiono postaci świętego Stanisława i świętego Wojciecha oraz popiersia proroka Ezechiela i Daniela. Nad nimi figury świętego Wacława i świętego Floriana. Na krańcach gzymsu ulokowano figury Mojżesza i Dawida. Najwyższą część nastawy ołtarzowej zdobi płaskorzeźba ze sceną koronacji Najświętszej Marii Panny. Nad nią znajdują się figury świętego Michała Archanioła, świętego Wawrzyńca oraz świętego Szczepana.
Belka tęczowa w Kolegiacie w Bieczu
Nad wejściem do prezbiterium znajduje się drewniana belka tęczowa wykonana w tysiąc czterysta osiemdziesiątym ósmym roku. Określenie belki jako tęczowa odnosi się do symboliki tęczy jako przymierza między Bogiem a ludźmi.To pozioma belka umieszczona na wysokości około pięciu metrów. Rozpięta jest pomiędzy ścianami prezbiterium. Ma długość ponad sześć metrów. Na belce, przodem do nawy głównej, umieszczono cztery figury i trzy figury na krzyżach. To tak zwana grupa ukrzyżowania, inaczej zwana grupą pasyjną. Środkowy krzyż ma wysokość około sześć i pół metra, a figura Chrystusa jest wysoka na trzy metry. Figury stojące na belce są wysokie na około sto osiemdziesiąt pięć centymetrów.Na środku belki postawiono krzyż z figurą Chrystusa. Po obu jego stronach symetrycznie ułożono po trzy figury. Na prawo od Chrystusa - świętej Marii Magdaleny, świętego Jana oraz łotra na krzyżu. Na lewo - figurę Matki Bożej, świętego Longinusa oraz łotra na krzyżu.Całość robi ogromne wrażenie. Postaci na masywnej belce ukazano realistycznie. Wyraźnie zarysowany został kontrast. Nagie postacie wiszące na krzyżach wyginają się z bólu. Pod nimi postacie w strojach są statyczne i zastygłe.
Panuje nastrój smutku, bólu oraz odczucie wszechobecnej śmierci. Figura Chrystusa jest największa, dominuje nad pozostałymi rzeźbami. Ciało Jezusa jest wychudzone i nagie. Jedynie biodra osłania złota tkanina. Na klatce piersiowej wyraźnie rysują się żebra. Na rozciągniętych rękach zaznaczają się linie naprężonych mięśni i ścięgien. Prawa i lewa dłoń zostały przybite gwoździami do poziomej belki krzyża. Prawą stopę ułożono na lewej. Przybito je do pionowej belki ogromnym gwoździem. Między żebrami po prawej stronie tkwi wbita włócznia. Trzyma ją Longinus. Z ran wypływa krew.Głowa Mesjasza jest lekko przechylona w stronę prawego ramienia, w stronę Matki Boskiej. Rzeźbione pukle długich włosów i brody mają kolor czarny. Głowę rani złocona korona cierniowa. Zza głowy wyłania się nimb, czyli świetlista otoczka ze złoconych promieni. Chrystus ma zamknięte oczy. Na jego twarzy maluje się cierpienie. Nad głową umieszczono złoconą tabliczkę w kształcie liter INRI. Jest to skrót od łacińskich słów oznaczających „Jezus z Nazaretu, król żydowski”. Łotry na krzyżach mają brązowe włosy, brody i wąsy. Są nadzy. Jedynie ich biodra otaczają przepaski. Ich ciała są blade i wychudzone. Mocno zarysowane zostały żebra oraz mięśnie rąk. Ręce łotrów przywiązano sznurami do poziomych belek krzyży. Ręka jednego z łotrów wygięta jest w łokciu w sposób nienaturalny. Oplata belkę od dołu. Prawdopodobnie jest złamana. Klatki piersiowe i barki obydwu skazańców wyginają się boleśnie do przodu, jakby pod wpływem ciężaru odrywały się od krzyży. Nogi przywiązano do pionowych belek. Głowy opadają na lewe ramiona. Nogi łotrów pokrywają cięte rany głębokie aż do kości. Pod krzyżem klęczy Maria Magdalena. Na jej ramiona spływają długie, czarne włosy. Ubrana jest w złoto-zieloną szatę. Jej plecy okrywa czerwony płaszcz. Zwraca się w stronę Jezusa. Lewą ręką obejmuje krzyż. Prawą unosi chustkę na wysokość twarzy. Patrzy na Chrystusa z przejęciem. Na prawo od Marii Magdaleny stoi bokiem do krzyża święty Jan. Jego twarz jest biała i delikatna, pozbawiona zarostu. Fale kręconych włosów opadają na kark. Zielona szata z długimi rękawami sięga do ziemi. Złoty płaszcz osłania klatkę piersiową i spływa do wysokości kolan. Apostoł wyciąga prawą rękę w kierunku Marii Magdaleny. Lewą trzyma spuszczoną wzdłuż ciała. Podnosi głowę, spogląda na Chrystusa. Na lewo od krzyża Chrystusa stoi Matka Boża. Zwraca się ku Chrystusowi. Nosi czerwoną suknię. Jej głowę i plecy okrywa złoty płaszcz. Opada aż do stóp. Szaty są mocno pofałdowane. Sprawiają wrażenie ciężkich i grubych. Ręce Matki Bożej złożone są pod brzuchem. Palce dłoni splecione ze sobą. Zatroskane oczy patrzą w dal. Na lewo od Matki Bożej stoi święty Longinus. Jego postać zwrócona jest w kierunku Chrystusa. Ubrany jest w hełm i srebrno-złotą zbroję rycerską. Przy lewym boku zwisa pochwa z mieczem. Brodaty Longinus trzyma długą włócznię. Jej ostry grot wbija w bok Chrystusa. Na belce tęczowej umieszczono napis po łacinie. W języku polskim słowa oznaczają „Dla nas Chrystus stał się posłuszny aż do śmierci…tysiąc sześćset trzydzieści dziewięć”. To cytat z listu do Filipian, rozdział drugi, wers ósmy i dziewiąty oraz data naniesienia napisu.
Chór muzyczny z organami w kolegiacie w Bieczu
Znajduje się we wnętrzu świątyni, nad drzwiami wejściowymi od strony zachodniej. Wykonany został z drewna. Ma on postać balkonu długiego na szesnaście metrów. Umieszczono go sześć metrów nad posadzką. Jest szeroki na około trzy metry. Organy ulokowane zostały na środku chóru. Składają się z dwóch szaf organowych, umieszczonych w nich piszczałek oraz stołu gry ustawionego pomiędzy szafami. Grający na organach siedzi za stołem przodem do ołtarza głównego. Szafy organowe to drewniane obudowy elementów technicznych i muzycznych organów. Mają one kształt prostopadłościanów wysokich na siedem metrów, długich na trzy i pół metra i głębokich na półtora metra. U dołu są zabudowane. W środkowej części wstawiono pionowo piszczałki. Wewnątrz szaf są także pozostałe piszczałki metalowe i drewniane oraz wszystkie urządzenia techniczne niezbędne do funkcjonowania organów. Drewniane zwieńczenia szaf mają kształt hełmów wież oraz zawierają figury aniołów trzymających trąbki. Szafy na szczycie łączy pozioma belka. Jej środek ozdobiono figurą anioła trzymającego lutnię. Piszczałka to element, w którym powstaje dźwięk. Jest wykonana z metalu. Ma kształt rury o przekroju okrągłym. Piszczałki ułożone są pionowo. Mają różne wysokości. Największe są wysokie na dwa i pół metra. W dolnej części zwężają się stożkowo w dół. Tuż nad stożkiem znajduje się niewielki poziomy otwór w kształcie prostokąta z którego wychodzi dźwięk. W każdej szafie piszczałki podzielone są na trzy grupy. Środkowe piszczałki umieszczone są na planie półkola i wysunięte przed lico szafy. Piszczałki po prawej i lewej stronie od środkowych są nieco cieńsze i niższe. Stół gry jest drewniany, zabudowany od strony nawy i otwarty do wewnątrz chóru. Składa się z klawiatur ręcznych czyli manuałów, klawiatury nożnej czyli pedałowej służącej do gry nogami i włączników registrowych. Bieckie organy mają dwie klawiatury ręczne, ułożone jedna pod drugą. Dolna jest wysunięta w stronę grającego. Po obu stronach klawiatur znajdują się włączniki registrowe. Są to długie drewniane listewki zakończone gałkami. Można je pociągnąć do siebie lub zostawić wciśnięte w drewnianą obudowę. Włączają one poszczególne grupy piszczałek o różnym brzmieniu. Tuż nad podłogą ze stołu wyłaniają się cztery metalowe, kilkucentymetrowe dźwignie. Mają kształt prostokątny. Ułożone są poziomo jedna obok drugiej. Służą do technicznej obsługi instrumentu stopą przez organistę. Organy zostały wstawione do kościoła w tysiąc osiemset dziewięćdziesiątym ósmym roku. Są to organy dwudziestodwu głosowe, które naśladują grę całej orkiestry. Wykonano je w firmie znanego organmistrza Jana Śliwińskiego we Lwowie.
Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.
Na środku bieckiego rynku znajduje się ratusz z wieżą. Jest to budynek jednopiętrowy, murowany, pomalowany na kremowo. Pokrywa go dach z czerwonej dachówki. Jest zbudowany na planie zbliżonym do kwadratu o bokach długości czternaście metrów.
Od strony północnej ratusza wyrasta wieża, która góruje nad budynkiem. Jest wysoka na sześćdziesiąt siedem metrów. Od strony wschodniej zasłonięta jest częściowo budynkiem ratusza.
Wejście do ratusza znajduje się po stronie wschodniej. Prowadzą do niego trójboczne schody z metalowymi balustradami. Nad drzwiami wisi herb Biecza. Na parterze umieszczono dwa okna oraz blendę. Blenda to wnęka w ścianie w kształcie okna bez szyby. Wypełniona jest kamieniem o kremowym kolorze. Okna chronią metalowe, ozdobne kraty. Na pierwszym piętrze umieszczono trzy okna i jedną blendę.
Po prawej stronie od wejścia głównego znajdują się drzwi do tak zwanej turmy, czyli średniowiecznego więzienia. Od umieszczonych tu replik narzędzi tortur wieje grozą. Na ścianach zachowały się napisy i inicjały więźniów z siedemnastego wieku.
Do turmy wchodzi się z poziomu rynku. Przed wejściem ustawiono posąg kata z brązu. Kaptur zasłania mu twarz. Obiema rękami trzyma rękojeść długiego miecza. Jego ostrze dotyka bruku.
Ścianę południową ratusza zdobi sześć okien. Na parterze zachowały się pozostałości po dawnym układzie okien w formie fragmentów kamiennych obramowań. W połowie długości ściany znajdują się schody do piwnic ratusza.
Ściana zachodnia ozdobiona jest sześcioma oknami i czterema blendami.
Część powierzchni rynku od strony wschodniej ratusza wyłożono czerwoną cegłą. W ten sposób zaznaczono linię fundamentów wschodniego skrzydła ratusza, który został rozebrany w I połowie XIX wieku.
Wieża ratuszowa
Wieżę ratuszową odbudowano w tysiąc pięćset osiemdziesiątym pierwszym roku. Wcześniejsza konstrukcja uległa częściowemu zniszczeniu. Zbudowana została według projektu wrocławskiego budowniczego Jeremiasza Kwajera.
Wieża jest na planie kwadratu, jej boki mają po dziesięć metrów długości. W trzech dolnych kondygnacjach jest czworoboczna, w trzech górnych ośmioboczna.
Ściany pokryte są tak zwanym sgraffito. Jest to technika dekoracyjna polegająca na nakładaniu i zeskrobywaniu kolejnych warstw tynku o różnych kolorach. W ten sposób powstał wzór w kształcie rombów i trójkątów w kolorze białym i czarnym.
Na każdej kondygnacji znajdują się małe okienka.
Na ścianie wschodniej wieży zachowała się tarcza zegarowa z dwudziestoczterogodzinnym podziałem. Wykonano ją techniką sgraffitową, ma średnicę czterech metrów. Jest to rzadko spotykany zegar mechaniczny. Pochodzi z szesnastego wieku, działa do dziś.
Na ścianie zachodniej umieszczono tabliczkę z popiersiem Jana Pawła drugiego upamiętniającą jego pielgrzymkę do Polski. Nad nią znajduje się tablica z czarnego szkła z okazji setnej rocznicy urodzin Adama Mickiewicza. Powyżej wmurowano tablice herbowe: Mikołaja Ligęzy, Marcina Kromera i tablicę z orłem białym.
Wieża nakryta jest baniastym hełmem zrekonstruowanym w latach 50 XX wieku. Hełm pokryto blachą miedzianą. Całość wieńczy latarnia i iglica z kogutem.
Pod hełmem utworzono taras widokowy. Prowadzi do niego sto sześćdziesiąt siedem schodów. Rozciąga się z niego panorama na Beskid Niski oraz Pogórze Ciężkowickie i rozległą dolinę rzeki Ropy. Wieża dominuje nad miastem oraz okolicą. Z daleka wskazuje drogę do miasta Biecz.
Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.
Układ przestrzenny Biecza
Biecz leży na jednym ze wzgórz Pogórza Karpackiego. Usytuowany jest na północ od rzeki Ropy, która płynie u podnóża wzniesienia. Nazywany jest „Perłą Podkarpacia” lub „Małym Krakowem” z powodu licznych zabytków, skupionych na niewielkiej przestrzeni. Leżą one w obrębie średniowiecznych murów obronnych. Ponad kamienicami górują: kolegiata, dzwonnica, dwie baszty, mury miejskie i wieża ratuszowa. Układ przestrzenno urbanistyczny Biecza zachował się z czasów średniowiecza bez większych zmian.
Grzbiet wzgórza ma kształt owalny. Centralnym miejscem Biecza jest wybrukowany rynek. Od strony zachodniej zabytkową część miasta kończy kolegiata, a od wschodniej szpital świętego Ducha.
Rynek
Biecki Rynek ma wymiary sto dziesięć na siedemdziesiąt pięć metrów. Na jego środku znajduje się ratusz z renesansową wieżą. W budynku mieści się Urząd Miasta i Gminy Biecz oraz wejście na wieżę widokową. We wschodniej części rynku, naprzeciwko wejścia do ratusza, znajduje się okrągła, kamienna fontanna o średnicy pięciu metrów.
Północno-wschodni róg zdobi drewniana rzeźba świętego Floriana z przełomu osiemnastego i dziewiętnastego wieku w przeszklonej kapliczce. Nosi on strój rzymskiego żołnierza. W prawej ręce trzyma drewniane wiadro. Wylewa z niego wodę prosto na płonący, drewniany kościół znajdujący się u jego stóp.
Wzdłuż wschodniej, południowej i północnej linii rynku rosną drzewa. Między nimi zamontowano ławki. Po stronie zachodniej rynku, pod ratuszem utworzono parking.
Wokół rynku ciągną się ulice. Za nimi stoją murowane domy z wieków od szesnastego do dwudziestego. Mają jedno lub dwa piętra. Pomalowano je na różne kolory: biały, jasny róż, pomarańczowy, żółty, zielony. Pokryto blachą. Na parterze znajdują się sklepy i lokale usługowe, a na piętrze mieszkania.
Po południowej stronie rynku, pod numerem 18 mieści się Bieckie Centrum Kultury. Pod numerem 20 - Biblioteka Biecz wraz z Urzędem Gminy. Budynek ten jest odrestaurowaną dawną synagogą. W południowo-zachodniej stronie rynku pod numerem 2 znajduje się jedna z najciekawszych kamienic mieszczańskich zwana „Domem Becza”. Jest jednopiętrowa, pomalowana na żółto, kryta czerwoną dachówką. Pochodzi z piętnastego wieku.
Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.
Tarcza herbowa ma na górze ma kształt prostokątny, a u dołu zwęża się łagodnym łukiem w dół.
Na czerwonym tle ukazano w całości sylwetki stojących na wprost nas apostołów Piotra i Pawła. Po lewej święty Piotr trzyma wielki klucz. To starszy mężczyzna
z łysym czubkiem głowy i siwą brodą okalającą twarz. Nosi zieloną szatę długą do ziemi. Poła białego płaszcza spływa z prawego ramienia na brzuch i uda. Jej kraniec jest przerzucony przez lewą rękę. W niej Piotr trzyma ogromny, żółty klucz w połowie długości. Część z zębami skierowana jest do góry, uchwyt w dół. Prawą rękę święty trzyma ugiętą na wysokości klatki piersiowej. Wokół głowy Piotra roztacza się żółty krąg zwany aureolą.
Przy lewym ramieniu Piotra stoi święty Paweł z mieczem. To starszy mężczyzna
z siwymi włosami oraz brodą. Nosi niebieską szatę długą do ziemi. Z jego ramion spływa do kostek długi biały płaszcz. Jego poły przerzucone są przez obie ręce apostoła. W lewej ręce święty Paweł trzyma pionowo długi, żółty miecz skierowany ostrzem do ziemi. Prawą rękę ma ugiętą na wysokości klatki piersiowej. Głowę Pawła otacza żółta aureola.
W dolnej części herbu, przed apostołami umieszczono dużą żółtą literę B. Sięga ona do wysokości kolan świętych.
Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.
W 2022 roku Anna Franik zrealizowała stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie: zarządzanie kulturą i wspieranie rozwoju kadr kultury. W ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku” stworzyła piętnaście tekstów audiodeskrypcji oraz przeprowadziła spacer dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością wzroku.
Celem projektu było także podniesienie dostępności kultury dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Dzięki audiodeskrypcjom osoby z niepełnosprawnością wzroku mogą poznać warstwę wizualną przestrzeni, architektury, dzieł i eksponatów muzealnych. Audiodeskrypcje pozwalają na zdobycie wiedzy i wyrobienie własnej opinii dotyczącej danego tematu. Dostępne spacery to wspólne przeżywanie, wymiana emocji i energii pomiędzy wszystkimi uczestnikami.
Konsultacja dostępności: Regina Mynarska, Dawid Górny (Fundacja Pełni Kultury)
Konsultacja merytoryczna: Damian Nowak (Muzeum Ziemi Bieckiej)
Konsultacja merytoryczna tekstu o organach: prof. dr hab. Marek Stefański
Partnerzy: Bieckie Centrum Kultury, Biblioteka Biecz, Muzeum Ziemi Bieckiej